6 Μαρτίου 2011

Κράνα: Ενναλακτικές μορφές καλλιέργειας.

Υπερέχει σε αντιοξειδωτική ικανότητα από δεκάδες άλλα είδη οπωροφώρων.
Προωθούμενο είδος στα ορεινά!!
Τι έδειξε συγκριτική έρευνα σε καρπούς και προϊόντα μεταποίησης

ΤΟΝ ΘΩΜΑ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ*, ΑΝΤΩΝΗ ΠΕΤΡΙΔΗ**, ΙΩΑΝΝΗ ΘΕΡΙΟΥ***

Οι νέες τάσεις της αγοράς για βιολογικά και υψηλής διατροφικής και φαρμακευτικής αξίας προϊόντα και τα νέα ερευνητικά αποτελέσματα για τις ευεργετικές ιδιότητες των κράνων,
δίνουν πρόσφατα στην εν λόγω καλλιέργεια ένα αξιοποιήσιμο συγκριτικό πλεονέκτημα.
Αποτελεί μια νέα εναλλακτική καλλιέργεια για αγρότες των ορεινών και ημιορεινών περιοχών που μπορεί να αποφέρει ικανοποιητικό εισόδημα στον παραγωγό, ενώ συντελεί στηβελτίωση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας μας.

To crash test των χαρακτηριστικών τών καρπών δυο ποικιλιών κρανιάς με διάφορα
 άλλα φρούτα όσον αφορά τα θρεπτικά στοιχεία και τα αντιοξειδωτική δίνει εύκολα την
πρωτιά στην πολλά υποσχόμενη αυτή καλλιέργεια.
 
Την αρχή έκανε ο Κωνσταντίνος Ντούλιας από την Κυψέλη Ημαθίας, που δημιούργησε
πριν λίγα χρόνια μια επιχείρηση έπειτα από πολυετή ενασχόληση με τον πολλαπλασιασμό,
 την επιλογή των ποικιλιών και τη δημιουργία 12 διαφορετικών λειτουργικών τροφίμων από
τους καρπούς. Αποτέλεσμα της προσπάθειάς του, οι ποικιλίες «Ντούλια 1 και 2», οι οποίες
 κατοχυρώθηκαν από το κοινοτικό γραφείο φυτικών ποικιλιών (CPVO).

Σκοπός του ήταν η μελέτη των ποιοτικών χαρακτηριστικών των καρπών των δύο ποικιλιών
 και ορισμένων προϊόντων μεταποίησής τους.
Κατά τη συγκομιδή πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις και προσδιορισμοί ορισμένων ποιοτικών
χαρακτηριστικών των καρπών όπως περιεκτικότητα τους σε διαλυτά στερεά, ολική οξύτητα,
ολική αντιοξειδωτική ικανότητα και περιεκτικότητα σε ολικά φαινολικά.
Πραγματοποιήθηκε προσδιορισμός της περιεκτικότητας των καρπών σε ανόργανα θρεπτικά
στοιχεία.


Η ποικιλία «Ντούλια 1» έχει μεγαλύτερο βάρος καρπού από την «Ντούλια 2» (Πίνακας 1 και 2). Η περιεκτικότητα των καρπών της ποικιλίας «Ντούλια 2» σε διαλυτά στερεά, ολική αντιοξειδωτική ικανότητα και ολικά φαινολικά ήταν μεγαλύτερη σε σχέση με την «Ντούλια 1», ενώ η ολική οξύτητα των καρπών των δύο ποικιλιών δεν διαφέρει σημαντικά.

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Η καλλιέργειάτης εντάχθηκε σία προωθούμενα είδη για αξιοποίηση ορεινών περιοχών.

Κλικ για μεγέθνση
Ατού η αντιοξειδωτική ικανότητα.


Συγκριτική ανάλυση της ολικής αντιοξειδωτικής ικανότητας 62 ποικιλιών από 17 είδη
οπωροφόρων έδειξε ότι τα κράνα υπερείχαν σημαντικά έναντι των άλλων ειδών (Πίνακας 1).
Η αντιοξειδωτική ικανότητα των διαφόρων ειδών που μελετήθηκαν με φθίνουσα σειρά είναι η εξής: κράνα, τζίτζιφα, κεράσια, κόκκινα σταφύλια, βατόμουρα, αχλάδια, λωτοί,
δαμάσκηνα, ροδάκινα , λευκά σταφύλια, ρόδια, μήλα, νεκταρίνια, ακτινίδια, κυδώνια,σύκα, βερίκοκα. Διαφοροποιήσεις βρέθηκαν και μεταξύ των ποικιλιών του κάθε είδους.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η παρουσία ελευθέρων ριζών στον ανθρώπινο οργανισμό
προκαλεί οξειδωτική καταπόνηση σε μακρομόρια, όπως λιπίδια, πρωτεΐνες και
 νουκλεϊκά οξέα.
 Επομένως, εκείνες οι αντιοξειδωτικές ενώσεις, οι οποίες είναι ικανές να εξουδετερώσουν τις
ελεύθερες ρίζες μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην παρεμπόδιση διαφόρων
 παθήσεων. Τα φρούτα περιέχουν διάφορες αντιοξειδωτικές ενώσεις,
όπως βιταμίνες C και Ε, καροτενοειδή και φαινολικές ενώσεις, οι οποίες προστατεύουν
τα κύτταρα από οξείδωση.

Τα προΐοντα μεταποίησης

Τα κράνα παραδοσιακά χρησιμοποιούνται για την παρασκευή ποτών, μαρμελάδας και γλυκών.
Γι' αυτό το λόγο μελετήθηκε η περιεκτικότητα διαφόρων προϊόντων μεταποίησης των κράνων
της ποικιλίας «Ντούλια 2» όπως ηδύποτο (λικέρ), απόσταγμα και αφέψημα, σε ασκορβικό οξύ,
ολικά φαινολικά και ολική αντιοξειδωτική ικανότητα. Μεγαλύτερη περιεκτικότητα στα
προαναφερθέντα παρουσίασε το ηδύποτο τύπου 3, ακολουθούσαν οι τύποι 1 και 2,
ενώ το απόσταγμα είχε μηδενικές τιμές (Πίνακας 2).
Επομένως, η περιεκτικότητα διαφόρων προϊόντων μεταποίησης κράνου και κυρίως
 του ηδύποτου σε ασκορβικό οξύ, ολική αντιοξειδωτική ικανότητα και ολικά φαινολικά,
μπορεί να είναι με σημαντική βιολογική αξία.
 
Από αναλύσεις ανόργανων θρεπτικών στοιχείων στους καρπούς προέκυψε ότι η «Ντούλια 2»
είχε υψηλότερη συγκέντρωση καλίου και σιδήρου από την «Ντουλια 1», χαμηλότερη
συγκέντρωση μαγγανίου,ενώ δεν βρέθηκαν διαφορές στις συγκεντρώσεις των υπολοίπων θρεπτικών στοιχείωντων δύο ποικιλιών.
Αξιοσημείωτη είναι και η υψηλή συγκέντρωση καλίου στους καρπούς.
Συγκριτική μελέτη της συγκέντρωσης καρπών διαφόρων ειδών σε ανόργανα
θρεπτικά στοιχεία έδειξε ότι η συγκέντρωση καλίου των κράνων ήταν σημαντικά υψηλότερη
από αυτές της ποικ. αχλαδιάς «Κρυστάλλι» και της ποικ. μηλιάς «Golden Delicious»,
ενώ ήταν στα ίδια επίπεδα με της μπανάνας, των ακτινιδίων «Hayward» και των
 ροδάκινων «Everts». Η συγκέντρωση καλίου των κράνων ήταν χαμηλότερη μόνο
από αυτή της ποικ. βερικοκιάς «Μπεμπέκου».
Επίσης, οι συγκεντρώσεις ασβεστίου και φωσφόρου των κράνων ήταν εφάμιλλη
των αχλαδιών «Κρυστάλλι», της μπανάνας και των μήλων «Golden Delicious»,
ενώ υστερούσε από τα ακτι¬νίδια «Hayward», τα βερίκοκα «Μπεμπέκου»
και τα ροδάκινα «Everts».
Συμπερασματικά, η βιολογική καλλιέργεια της κρανιάς σε συνδυασμό με τα
προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας που παράγονται, τοποθετούν την κρανιά στις
 καλλιέργειες που βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας,
 ενώ η θρεπτική αξία των φρούτων της είναι το «χαρτί» για την ανάδειξη και την
προώθησή τους στις αγορές του εσωτερικού και του εξωτερικού,
 όπου ο ανταγωνισμός είναι έντονος.

*ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ
ΦΥΛΛΟΒΟΛΩΝ ΔΕΝΔΡΩΝ
**ΥΠ. ΔΙΔΑΚΤΟΡΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΔΕΝΔΡΟΚ ΟΜΙΑΣ, ΓΕΩΠΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Α.Π.Θ.
***ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑΣ, ΓΕΩΠΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ Α.Π.Θ.