 Ο Άγιος Δημήτριος ο Μεγαλομάρτυρας και Μυροβλύτης, καταγόταν από τη Θεσσαλονίκη από αριστοκρατική οικογένεια.
Έζησε τα χρόνια που αυτοκράτορας στη Ρώμη ήταν ο Διοκλητιανός.
Ο Δημήτριος ήταν πολύ αγαπητός στους συμπολίτες του καθώς ήταν ενάρετος και με εντυπωσιακό παράστημα. Πιστεύεται ότι υπήρξε ο πρώτος κατηχητής της Χριστιανοσύνης.
Ήταν στρατιωτικός στην υπηρεσία του Διοκλητιανού και μάλιστα διέπρεπε, με αποτέλεσμα ο αυτοκράτορας να τον ανακηρύξει σε Δούκα της Θεσσαλίας.
Ο Διοκλητιανός δεν ήξερε ότι ο Δημήτριος ήταν Χριστιανός. Όμως πολύ σύντομα αυτό μαθεύτηκε και ο Διοκλητιανός τον κάλεσε ενώπιον του. Τον συμβούλεψε να απαρνηθεί το Χριστιανισμό και να απολαύσει τα αξιώματα και τις τιμές που θα του πρόσφερε αν απαρνιόταν το Χριστό.
Ο Δημήτριος όμως δήλωσε στον αυτοκράτορα ότι μόνο η πίστη στο Χριστό φέρνει την αιώνια ζωή. Εξοργισμένος ο Διοκλητιανός διέταξε να βασανίσουν το Δημήτριο και ύστερα να τον κλείσουν σε ένα κελί γεμάτο σκορπιούς, έτσι ώστε ο Άγιος να πεθάνει αργά και βασανιστικά από τα δαγκώματα τους.
Όταν όμως ο Δημήτριος μπήκε σε εκείνο το σκοτεινό κελί προσευχήθηκε στο Χριστό και ως εκ θαύματος τα δηλητηριώδη έντομα εξαφανίστηκαν. Εκείνες τις μέρες έφτασε στη Θεσσαλονίκη ο αυτοκράτορας του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους Μαξιμιανός, καλεσμένος του Διοκλητιανού. Αυτός είχε στη φρουρά του ένα πολύ δυνατό άνδρα, τον Λυαίο. Ο Μαξιμιανός διοργάνωσε αγώνες, μεταξύ των οποίων και το αγώνισμα της πάλης μέχρι θανάτου. Σ' αυτό θα αγωνίζονταν ο Λυαίος. Ο Λυαίος προκαλούσε τους πάντες να τον αντιμετωπίσουν, όμως κανένας δεν είχε το κουράγιο να σταθεί απέναντι του στην αρένα.
Ο Άγιος Δημήτριος είχε ένα φίλο, το Νέστορα, ο οποίος ήταν μικρόσωμος και αδύναμος.
Αυτός λοιπόν πήγε στη φυλακή όπου βρισκόταν ο Δημήτριος και ζήτησε την ευλογία του για να παλέψει με τον Λυαίο. Ο Άγιος ευλόγησε το φίλο του και προέβλεψε την νίκη του.
Έτσι κι έγινε, ο Νέστορας σκότωσε το Λυαίο.
Ο Διοκλητιανός τότε εξοργισμένος σκότωσε με τη λόγχη του το Νέστορα και το Δημήτριο. Στον τόπο ταφής του Αγίου, ο Μέγας Κωνσταντίνος έκτισε ναό το 313 μ.Χ. Τον 7ο αιώνα χτίστηκε γύρω από το χώρο αυτό μια νέα εκκλησία.
Η εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί τον 15ο αιώνα και έγινε πάλι εκκλησία το 1907, μερικά χρόνια πριν γίνει η Θεσσαλονίκη μέρος της Ελλάδας, το 1913.
Η εκκλησία καταστράφηκε ολοσχερώς από φωτιά το 1917 που κατέστρεψε ένα μεγάλο μέρος της πόλης, και ξαναχτίστηκε έχοντας το στυλ του 5ου αιώνα, με πρότυπο τους Βυζαντινούς καθεδρικούς της Ραβέννα.
Από τον τάφο του Αγίου που βρίσκεται κάτω από το ναό πηγάζει μύρο το οποίο έχει θαυματουργές ιδιότητες, γι' αυτό και ο `Αγιος Δημήτριος ονομάζεται και Μυροβλύτης. Ο Άγιος Δημήτριος θεωρείται προστάτης και πολιούχος της Θεσσαλονίκης.
Με τη βοήθεια του Αγίου η πόλη σώθηκε πολλές φορές από τις επιδρομές των Αβάρων, των Σλάβων και των Βουλγάρων. Οι υπερασπιστές της διηγούνταν πολλές φορές ότι έβλεπαν έναν πολεμιστή πάνω στο άλογο του να προχωρεί μπροστά στα πλήθη και να καταδιώκει με το ξίφος του τους εχθρούς. Με αυτή την μορφή παρουσιάζεται και από τη βυζαντινή αγιογραφία. Αξίζει να αναφέρουμε ότι την ημέρα της γιορτής του Αγίου, στις 26 Οκτωβρίου 1912, ο ελληνικός στρατός μπήκε νικητής στη Θεσσαλονίκη ελευθερώνοντας την από τους Τούρκους. | 
