 |
| Ι.Μ Παναγίας Εικοσιφοίνισσας Μητρόπολη Δράμας |
Τα Δραμινά ¨Ελγίνεια¨:
Οι κλεμμένοι Θησαυροί της Παναγίας Εικοσιφοίνισσας.
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΔΡΑΜΑΣ
ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
ΓΙΑ ΤΑ ΚΛΑΠΕΝΤΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ΚΕΙΜΗΛΙΑ
Ομιλία του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Δράμας κκ. Παύλου στην επιτροπή Γερμανικών Αποζημιώσεων της Βουλής των Ελλήνων την 16-3-2016:
Επαναπατρισμός
των ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΩΝ κειμηλίων
της Ι.Μ Εικοσιφοίνισσας
από Βουλγαρία.
Άρθρο του κ Γ.Χ.Χατζόπουλου, τ. Λυκειάρχη
Κοντεύει αιώνας από τότε που διαπράχθηκε η αιματηρή λεηλασία και τα χειρόγραφα και τα κειμήλια της παλαιφάτου Ιεράς Μονής, της αρχαιότερος επί ευρωπαϊκού επιπέδου Μονής, εξακολουθούν να τελούν φυλακισμένα σε ξένο έδαφος.
Όσα ακολουθούν πιο κάτω, γράφονται με αφορμή την κτήση ενός πονήματος, που εκδόθηκε το 1998 και φέρει τον τίτλο:«Η Μονή Εικοσιφοίνισσας, η «Αχειροποίητος» του Παγγαίου Όρους, θησαυροί και κειμήλια».
Το ως άνω πόνημα, του οποίου η μελέτη προκαλεί μεικτά συναισθήματα, αφ' ενός υπερηφάνειας για τον υψηλό μας πολιτισμό και αφ' ετέρου βαθιάς και αγιάτρευτης πικρίας για την τύχη, που δεν έπρεπε σ' αυτούς τους θησαυρούς μας, μάρτυρες αψευδείς της ορθόδοξης πίστης μας, αλλά και του υψηλού πολιτισμού μας, περιήλθε στα χέρια μας η ευλογία προσφερθείσα από την Ηγουμένη της Ιεράς Μονής Αλεξία.
Το όλο πόνημα αριθμεί 335 σελίδες μεγάλου σχήματος σε χαρτί πολυτελείας.
Εκτός από την εισαγωγή, που υπογράφεται από τον κ. Θεοχάρη Μ. Προβατάκη, περιλαμβάνει τα ακόλουθα κεφάλαια:
α. Σύντομη Ιστορία της Ιεράς Μονής,
β. Το καθολικό της,
γ. Οι τοιχογραφίες -αγιογραφίες της,
δ. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Καθολικού,
ε. Οι ελληνικοί θησαυροί και τα κειμήλια,
στ. Οι συληθέντες θησαυροί και τα κειμήλια της,
ζ. Ιστορική ανάλυση των θησαυρών της,
η. Κείμενα της Dr. Axinia Dzurova,
βιβλιογραφία, επίλογος, γλωσσάριο και υποσημειώσεις.
η. Κείμενα της Dr. Axinia Dzurova,
βιβλιογραφία, επίλογος, γλωσσάριο και υποσημειώσεις.
Σημειώνουμε εδώ ότι το έργο διανθίζεται με εξαίρετες έγχρωμες εικόνες τόσο της Εικοσιφοίνισσας, όσο και μέρους των συληθέντων κειμηλίων, καθώς και σελίδων των χειρογράφων,
από τα 907 κειμήλια:
φορητές εικόνες,
σταυροί,
λειψανοθήκες,
εξαπτέρυγα,
πολυκάνδηλα,
επιτάφιοι,
εσθήτες της Θεοτόκου,
άγια δισκοπότηρα,
ευαγγέλια,
άμφια μητροπολιτών,
στολές ιερωμένων κ.ά.
και τα 451 ελληνικά χειρόγραφαπου βρίσκονται φυλακισμένα στο Κέντρο Σλαβοβυζαντινών Ερευνών
«lvan Dujceu» και στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Σόφιας.
Όπως είναι γνωστό οι πιο πάνω θησαυροί εκλάπησαν από την Ιερά Μονή
στις 27 Μαρτίου του 1917
από Βουλγάρους κομιτατζήδες με επικεφαλής τον αρχικομιτατζή Πανίτσα
( http://yaunatakabara.blogspot.com/2010/02/blog-post_15.html)
και τον αυστριακής καταγωγής και βουλευτικής υπηκοότητας
δημοσιαλόγo Βλαδίμηρο Σις,
καθώς και κατά τη βουλγαρική των ετών 1941-1944, περίοδο κατά την οποία ολοκληρώθηκε η λεληλασία και η καταστροφή της παλαίφατης Ιεράς Μονής, της Κιβωτού της Οθροδοξίας.
Με αφορμή τα δημοσιεύματα στο πιο πάνω πόνημα κείμενα θα ήθελα να προβώ σε κάποιους σχολιασμούς.
Και θα ξεκινήσω από την ακόλουθη φράση της Α. Dzurova:
«Τα γυρίσματα της μοίρας, που με ιδιαίτερη επιμονή ταλαιπώρησαν τα ταραγμένα Βαλκάνια, δημιουργώντας αφόρητες καταστάσεις, είχαν ως αποτέλεσμα την ολική ή μερική απώλεια των χειρογράφων των ορθοδόξων μοναστηριών.
Την ίδια, καθόλου αξιοζήλευτη, μοίρα είχε και η συλλογή χειρογράφων της Μονής της Εικοσιφοίνισσας...»
Θα περίμενε κανείς ειλικρινά από μια καθηγήτρια της Ανωτάτης Βουλγαρικής Εκπαίδευσης,
την Axinia Dzurova, να είχε αποφύγει αυτού του είδους τις άκομψες και ανειλικρινείς απόψεις.
Σ' έναν πανεπιστημιακό δάσκαλο, ο οποίος ετάχθη να υπηρετεί ευσυνείδητα και με πλήρη συναίσθηση του χρέους του θα ταίριαζε να γράψει γυμνή την αλήθεια.
Γιατί δεν πρόκειται περί απώλειας, αλλά περί αιματηρής, βάρβαρης και απάνθρωπης ληστείας, την οποία διαπράξανε οι συνάνθρωποι της.
Και μάλιστα σεβόμενοι τον όρκο της ως πανεπιστημιακού δασκάλου είχε και έχει χρέος να πιέσεις τους συμπατριώτες της, ώστε να επιστρέψουν τα δημιουργήματα του νου και των χεριών των γειτόνων τους.
Αρκετά τα εκμεταλλευθήκανε.
Με μια τέτοια χειρονομία η γείτων Βουλγαρία όχι μόνο θα έθετε σε μόνιμη λήθη όσο ανοσιουργήματα διέπραξε στον τομέα του πολιτισμού, αλλά και θα έδιδε ένα θαυμάσιο παράδειγμα σε παγκόσμιο επίπεδο για μίμηση σεβασμού των πνευματικών δημιουργημάτων των λαών.
Προκαλεί όντας έκπληξη η πληροφορία που παρέχεται στη σελίδα 11 του πιο πάνω πονήματος και που έχει ως εξής:
«Με την επιστημονική επιμέλεια του Εθνικού και Ιστορικού Μουσείου της Σόφιας οργανώθηκε στο Passat της Βουλγαρίας το Μάρτιο του 1995 έκθεση με τίτλο «Το χρυσό Μοναστήρι».
Η ίδια έκθεση συνεχίστηκε στο Βερολίνο το 1996, όπου εκτός από τα κειμήλια της Εικοσιφοίνισσας παρουσίασε και άλλα κειμήλια από τις Ιερές Μονές Τιμίου Προδρόμου Σερρών, Οσίου Ναούμ Αχρίδος κ.ά.»
Εύλογα διερωτάται κανείς:
Τους θησαυρούς, που κρύβανε μέχρι τώρα, αρνούμενοι την ύπαρξη τους σε βουλγαρικό έδαφος, τους περιφέρουν και σε ευρωπαϊκές χώρες λέγοντας τι;
Ότι είναι δικά τους;
Ή ότι τα κλέψανε βάφοντας τα χέρια του στο αίμα των Ελλήνων;
Και πώς τα αντιμετώπισαν οι επισκέπτες Γερμανοί;
Δεν τους επέπληξαν άραγε γι' αυτή τους την ιστορική ασέβεια;
Γι' αυτό το ανοσιούργημα;
Ή μήπως σιωπούν και αυτοί και οι Γάλλοι και οι Αγγλοι και οι Αμερικανοί φοβούμενοι μήπως έρθει και η δική τους η σειρά για να αδειάσουν τα μουσεία τους από τους θησαυρούς άλλων λαών, από τις χώρες των οποίων ανερυθρίαστα τους αφαιρέσανε;
Είναι καιρός πια η πολιτισμένη Ευρώπη να παύσει να κωφεύει. Η σιωπή της καθόλου δεν την τιμά. Κι ακόμη δεν την τιμά καθόλου να ενισχύει το βαλάντιο της εκθέτοντας τα δημιουργήματα των Ελλήνων.
Όμως εμείς τι κάνουμε;
Τι έκανε και τι κάνει η Ελληνική Πολιτεία; Γιατί μένει με σταυρωμένα χέρια και δεν κινεί τις νόμιμες διαδικασίες;
Δεν αφουγκράζεται την παραίνεση
του στρατηγού Μακρυγιάννη
«γι' αυτά πολεμήσαμε;».
Ως πότε θα σιωπούμε ως Φορείς της οργανωμένης Πολιτείας;
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Γ. Χατζηκυριακού, Σκέψεις και εντυπώσεις εκ περιοδείας [ανά την Μακεδονία], Αθήναι 1906.
2. Αγαθαγγέλου Β' του Μάγνητος, Εικοσιφοίνισσα Παγγαίου Ανατολικής Μακεδονίας, Αθήνα 1915.
3. Μοσχοπούλουο Δαμασκηνού, Η Ιερά Μονή της Εικοσιφοινίσσης, εν Κωνσταντίνουπόλει 1896.
4. Σταύρου Μερτζίδου, Οι Φίλιπποι, εν Κωνσταντινόυπόλει 1897.
5. Διονυσίου Κυράτσου, Ιστορία και θαύματα Παναγίας της Εικοσιφοινίσσης, Δράμα 1994.
6. Κων/νου Τσιάκα, Ιστορία της Ιεράς Μονής Εικοσι-φοινίσσης, Δράμα 1958.
7. Γ.Κ. Χατζοπούλου, Παγγαίο, Κοιτίδα υψηλού πολιτισμού, μύθων και λατρείας, εφ. ΠΡΟΟΔΟΣ 24.4.2010.
8. Του ιδίου, Να επιστραφούν όσα μας ανήκουν, εφ. ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ Καβάλας, 19.11.2009.
9. Του ιδίου, Προσκύνημα στην κιβωτό της ορθοδοξίας, εφ. ΠΡΩΙΝΟΣ ΤΥΠΟΣ 2005.
10. Νεοφύτου Ιεορομονάχου, Ηγουμένου I. Μονής Ει-κοσιφοινίσσης, Κατάλογος Ιερών Αμφίων και Σκενών και Αγίων Λειψάνων φυλαττομένων εν των Σκευοφυλακίω της I. Μονής, της Εικοσιφοινίσσης, περ. Γρηγόριος ο Παλαμάς, τόμ. Β', σ.σ. 691-698, εν Θεσσαλονίκη 1918.
11. Θεοχάρη Μ. Προβατάκη, Η Μονή Εικοσιφοίνισσας, Αθήνα 1998.
Αναδημοσίευση από τον Πρωινό Τύπο.
