26 Μαΐου 2017

Διονυσιακή παράδοση και παρακαταθήκη: σημαντικό Αρχαιολογικό εύρημα στην Προσοτσάνη!





Κατάμεστο το Αρχαιολογικό Μουσείο της ΔράμαςΠαρουσίαση για πρώτη φοράτου ερυθρόμορφου κρατήραπου βρέθηκε στην Προσοτσάνη
  Η αρχαιολόγος κα. Πουλιούδη μιλάει στον “Π.Τ.” για το σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα
Β. Πουλιούδη: «Το συγκεκριμένο εύρημα είναι το μοναδικό σε κεραμικό, ολόκληρο με παραστάσεις…»
Φρ. Παπαγεωργίου: «Το χαρακτηριστικό που έχουν τα δραμινά κρασιά είναι ότι μάλλον η ιστορία έχει ποτίσει το DNA των ανθρώπων της περιοχής…»
Το Ιερό του Διόνυσου στην Καλή Βρύση

Της Σουζάνας Θεοδωρίδου
Μια ιδιαίτερα ξεχωριστή εκδήλωση, πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τρίτης 23 Μαΐου, στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Δράμας.
Στον κατάμεστο από κόσμο χώρο του Μουσείου, έγινε για πρώτη φορά η παρουσίαση ενός σημαντικού αρχαιολογικού ευρήματος της Εφορίας Αρχαιοτήτων Δράμας.

Πρόκειται για έναν ερυθρόμορφο κρατήρα, ο οποίος στις δυο όψεις του φέρει Διονυσιακή παράσταση, ενώ βρέθηκε σχεδόν ανέγγιχτος μέσα στα κτερίσματα ενός ταφικού συνόλου στην περιοχή της Προσοτσάνης.
Εκτός από το ξεχωριστό αυτό αρχαιολογικό εύρημα, η εκδήλωση στο Μουσείο συνεχίστηκε με την παρουσίαση της στενής σχέσης του οίνου της Δράμας με την ιστορία, καθώς και η ανάλυση των λόγων που έχει καταστήσει το κρασί της Δράμας ξεχωριστό σε παγκόσμια κλίμακα, από τον αριστούχο οινολόγο και ιδρυτή του winewalker.gr, κ. Φραγκίσκο Παπαγεωργίου.
  Η αρχαιολόγος κα. Πουλιούδη μιλάει στον “Π.Τ.” για το σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα
Η αρχαιολόγος κα. Πουλιούδη
Σε δηλώσεις της στον «Π.Τ.» η αρχαιολόγος της Εφορίας Αρχαιοτήτων Ν. Δράμας, κα. Βασιλική Πουλιούδη, μίλησε για το σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα του κρατήρα, το οποίο επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά την έντονη διονυσιακή λατρεία στην περιοχή μας.
Όπως μας εξήγησε η κα. Πουλιούδη, ανατολικά του σημερινού οικισμού της Προσοτσάνης, κατά την διάνοιξη του χώρου εντοπίστηκε κιβωτιόσχημη ταφή. Η διάρκεια της σωστικής ανασκαφής διήρκησε επτά ημέρες, (27-8-2014 – 4-9-2014).
 Ο τάφος, αποτελούνταν από μεμονωμένες πλάκες που τον συναποτελούσαν. Μέσα στον τάφο βρέθηκαν ένας ερυθρόμορφος κρατήρας, ένας κάνθαρος, τρεις πήλινες χάντρες και μια γυάλινη. Επίσης, μέσα στον κάνθαρο υπήρχε και χρησιμοποιούνταν ως θησαυράριο, ένας θησαυρός 33 χάλκινων νομισμάτων, τα οποία χρονολογούνται τον 2ο αιώνα π.Χ.  Αντιθέτως, ο κρατήρας χρονολογείται στον 4ο αιώνα π.Χ.
Επιπλέον, μέσα στα αντικείμενα του τάφου βρέθηκαν τμήματα από μια δακρυδόχο, στην οποία συνέλεγαν οι ζωντανοί τα δάκρυα τους που συνόδευαν τον νεκρό, ενώ παράλληλα υπήρχε και ένα σκύφο.
Τα αντικείμενα, συγκολλήθηκαν από την συντηρήτρια του Μουσείου και ταυτίστηκαν από το Νομισματικό Μουσείο της Αθήνας.
Ο ερυθρόμορφος κρατήρας
Ο ερυθρόμορφος κωδωνόσχημος κρατήρας, μοναδικός ως τα τώρα ευρήματα της Δράμας, φέρει Διονυσιακή παράσταση στις δυο πλευρές του. Η κατάσταση διατήρησης του κρατήρα είναι άριστη. Δείγματα της λατρείας του θεού Διόνυσου υπάρχουν διάσπαρτα μέσα στο Νομό της Δράμας, και το συγκεκριμένο αντικείμενο θα μπορούσαμε να το εντάξουμε στα πολλά αντικείμενα που επιβεβαιώνουν τη διονυσιακή λατρεία στο Νομό.

 Άλλωστε, ο χαρακτήρας της διονυσιακής λατρείας έχει όλες τις εξάρσεις του μέσα στο Νομό της Δράμας, όπως ανέφερε η κα. Πουλιούδη.
Οι παραστάσεις και των δυο όψεων του αγγείου εκτελούνται με την ίδια φροντίδα και έτσι έχουν την ίδια βαρύτητα. 
Στη μια όψη του κρατήρα, ο θεός Διόνυσος παριστάνεται όρθιος να προτάσσει το δεξί του πόδι, και δείχνει ότι βιάζεται να φύγει.

 Οι Σάτυροι, φαίνεται να χορεύουν στο επίπεδο δάπεδο που διαγράφεται χωριστά από την διακοσμητική ζώνη των κυμάτων, ενώ φαίνεται να ακολουθούνται από την παρουσία του Διόνυσου και του φτερωτού Έρωτα.
 Ο φτερωτός Έρωτας, παρεμβάλλεται μεταξύ Σατύρου και Διονύσου, φέρει τύμπανο και είναι στεφανωμένος.  Όλες οι μορφές δίνουν μια εντύπωση γιορτής και έκστασης.
Στην άλλη όψη, πρωταγωνιστικό ρόλο έχει το ζεύγος του Διονύσου και της Αριάδνης, τους οποίους πλαισιώνουν δυο Σάτυροι. Η όλη σκηνή διέπεται από συμμετρία. Οι μορφές τοποθετούνται παραστατικά, όλες στο ίδιο επίπεδο. Οι κύριες μορφές του διονυσιακού μύθου καταλαμβάνουν το κέντρο της παράστασης, ενώ οι μορφές που πλαισιώνουν αποτελούν τα πρόσωπα του σχετικού μύθου. Η εικόνα που δείχνει, είναι εντελώς διαφορετική από την άλλη όψη. Είναι ήρεμος, γαλήνιος, δείχνει ότι χαίρεται έχοντας δίπλα του την Αριάδνη. Πάνω στο κεφάλι της Αριάδνης, υπάρχουν δυο καρδιόσχημα φύλλα κισσού, ενώ οι Σάτυροι που πλαισιώνουν το ζευγάρι φαίνονται να βρίσκονται σε κίνηση.
Έντονο το στοιχείο της διονυσιακής λατρείας στο Νομό Δράμας
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η κα. Πουλιούδη, το συγκεκριμένο εύρημα  αν το εντάξουμε σε ένα ευρύ πλαίσιο αντικειμένων διονυσιακής λατρείας, μπορούμε να έχουμε την επιβεβαίωση για ακόμη μια φορά ότι η Διονυσιακή λατρεία μέσα στο Νομό της Δράμας, ήταν ιδιαίτερα έντονη. Βέβαια, το συγκεκριμένο εύρημα είναι το μοναδικό σε κεραμικό, ολόκληρο με παραστάσεις.
«Θα σας περιγράψω μια ξεχωριστή εμπειρία την οποία ζήσαμε στο Μουσείο. Όταν φέραμε τον κρατήρα, δεν φαινόταν τίποτα άλλο παρά μόνο τα άσπρα στεφάνια των Σατύρων και λέγαμε ότι ήταν θεοί, και χαρήκαμε βέβαια. Όταν όμως συντηρήθηκε, χαρήκαμε ακόμη περισσότερο γιατί διακρίναμε την διονυσιακή λατρεία, που είναι και το κεντρικό θέμα του Αρχαιολογικού Μουσείου της Δράμας.
Το εύρημα, κοσμεί τώρα πια την έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Δράμας και δεν βρίσκεται στις αποθήκες», σημείωσε μεταξύ άλλων η κα. Πουλιούδη.
Ο οινολόγος κ. Παπαγεωργίου
Ακολούθως, ο οινολόγος και οικονομολόγος, κ. Φραγκίσκος Παπαγεωργίου, μίλησε στην εφημερίδα μας για την σχέση που έχει η Δράμα και η ιστορία της με το κρασί, λέγοντας ότι:


 «Και μόνο ιστορικά αν το δούμε, 
η Δράμα έχει ένα βάθος χρόνου 6.000-7.000 χρόνων 
από καλλιέργεια αμπέλου και παραγωγής κρασιού. 
Αυτό μπορούμε να το δούμε και από τα ναυάγια που ανακαλύπτουν οι αρχαιολόγοι.
Χαρακτηριστικά, κλίμα, και ποικιλίες κρασιών της Δράμας
Η παρουσίαση αποτελούνταν από δυο μέρη. Στο πρώτο μέρος της παρουσίασης, έγινε ανάλυση του λόγου που θεωρεί την ευρύτερη περιοχή της Δράμας, έναν ιδιαίτερα ευλογημένο τόπο, τι είναι το τερουάρ (terroiar), και γενικότερα για το τερουάρ της Δράμας, τα χαρακτηριστικά του κλίματος της Δράμας, τις ποικιλίες που καλλιεργούνται στην περιοχή μας, τα οινοποιεία και τους οίνους που παράγονται, ενώ παράλληλα έγινε ανάλυση των τεσσάρων κατηγοριών που υπάρχουν στη νομοθεσία για τα ελληνικά κρασιά.
Στο δεύτερο μέρος της παρουσίασης, αναλύθηκε από τον κ. Παπαγεωργίου, πώς κάνουμε μια γευσιγνωσία, καθώς και ποιες αισθήσεις χρησιμοποιούμε για να μπορούμε να καταλάβουμε τα αρώματα και την γεύση του κρασιού.
«Το χαρακτηριστικό που θεωρώ ότι έχουν τα δραμινά κρασιά είναι ότι μάλλον η ιστορία έχει ποτίσει το DNA των ανθρώπων της περιοχής, και μέσα σε τριάντα χρόνια κατάφεραν να κάνουν πράγματα που άλλες περιοχές δεν έχουν καταφέρει σε εκατό χρόνια να κάνουν. Αυτό είναι το μεγάλο ατού. Όχι μόνο στα κρασιά, στους καλλιεργητές, στους αμπελουργούς και στους οινοποιούς. Φυσικά, και οι επενδύσεις παίζουν ρόλο, διότι αν δεν υπήρχαν οι μεγάλες επενδύσεις που έχουν γίνει δεν θα υπήρχε και κρασί», ανέφερε ο κ. Παπαγεωργίου.